१६, कार्तिक २०८२
जुम्ला ।तीन वर्षअघि आँखामा अन्धकार छायो। लठ्ठीको सहारामा हिँड्न थालेकी श्रीनगर गाउँकी ६१ वर्षीया अमृता रोकाया शनिबार बिहान नयाँ आँखाबाट उज्यालो संसार हेर्दै मुस्कुराइरहेकी थिइन्।
“तीन वर्ष अन्धकारमा बिताएँ, आज फेरि उज्यालो देखेँ,” अमृताको कम्पित स्वरले शिविरका स्वास्थ्यकर्मीहरूलाई पनि भावविभोर बनायो।
नेपाल नेत्र ज्योति संघ, चन्दननाथ आँखा अस्पतालले जुम्लाको सदरमुकाम खलंगामा सञ्चालन गरेको तीन दिने निःशुल्क आँखा शिविरमा शल्यक्रिया गरेपछि उनको दृष्टि फर्किएको हो। गत भदौमा उनले बायाँ आँखाको उपचार गराएकी थिइन्, यसपटक दायाँ आँखाको पनि सफल शल्यक्रिया भयो।
तीन दिनमै ६३४ जनाको परीक्षण, १२७ जनाको शल्यक्रिया
शिविरमा ६ सय ३४ जनाले आँखा परीक्षण गराए भने १ सय २७ जनाको शल्यक्रिया सम्पन्न भयो। जुम्लाका विभिन्न ठाउँबाट बिरामीहरू आएका थिए—तिलाबाट १८ जना, तातोपानीबाट २० जना र पातारासीबाट २१ जना।
यो शिविर नेपाल नेत्र ज्योति संघ जुम्लाको आयोजनामा, रिडले आई फाउन्डेसन (युके) को आर्थिक सहयोग र हिमालय आँखा अस्पताल, पोखराको प्राविधिक सहयोगमा सम्पन्न भएको थियो।
नेत्र विशेषज्ञ डा. हरिविक्रम अधिकारीको नेतृत्वमा नौ जनाको टोलीले शल्यक्रिया सञ्चालन गरेको संघका आई वर्कर सुपरभाइजर दलबहादुर महताराले जानकारी दिए।
उज्यालो फर्किएका अनुहारहरू
तातोपानी गाउँपालिका–६ हियाखोला गाउँकी ८१ वर्षीया हाँसु कामी उपचारपछि उज्यालो फर्किएकी अर्की वृद्धा हुन्। “धेरै वर्षदेखि आँखामा धुम्म देखिन्थ्यो, बाहिर उपचार गर्न सकिनँ। अब गाउँमै उपचार पाएँ, नातिनातिनी स्याहार्न सजिलो भयो,” उनले खुशीका आँसु पुछ्दै भनिन्।
त्यसैगरी, चन्दननाथ नगरपालिका–१ आचार्यबाडा गाउँकी ६९ वर्षीया धनलक्ष्मी खत्रीले पनि दायाँ आँखाको शल्यक्रियाबाट राहत पाएकी छन्।
“केही वर्षअघि नेपालगन्जमा उपचार गर्दा करिब ४० हजार खर्चिएको थियो। अहिले आफ्नै गाउँमा शल्यक्रिया भयो, पाँच रुपैयाँ पनि लागेन,” उनले मुस्कुराउँदै भनिन्, “डाक्टरहरूलाई मनदेखि आभारी छु।”
दुर्गमका विपन्नका लागि वरदान
नेपाल नेत्र ज्योति संघ जुम्लाका प्रमुख कालीबहादुर रावतका अनुसार, जुम्ला र आसपासका गाउँहरूमा आँखा उपचारका स्थायी सुविधा नहुँदा वर्षौँदेखि धेरै नागरिक अन्धकारमा बाँचेका छन्।
“यस्ता शिविरहरूले दुर्गम गाउँका विपन्न, अशक्त र वृद्ध नागरिकलाई ठूलो राहत दिएका छन्,” रावतले बताए।
दुर्गम पातारासी गाउँपालिकाका ८६ वर्षीय विर्खबहादुर रावत पनि अब स्पष्ट देख्न पाउँदा अत्यन्त उत्साहित छन्।
“अस्पताल जान पैसा थिएन, बाटो टाढा थियो। अब घरमै आँखा देख्ने भएँ,” उनले खुशी व्यक्त गरे।
स्थायी सेवा विस्तारको तयारी
हाल जुम्लाको कनाकासुन्दरी, सिंजा, हिमा र पातारासी गाउँपालिकामा आँखा उपचारका उपकेन्द्र सञ्चालनमा छन्।
तिला र तातोपानी गाउँपालिकामा पनि स्थायी आँखा सेवा केन्द्र खोल्ने तयारी भइरहेको सुपरभाइजर महताराले जानकारी दिए।
उज्यालो मात्र होइन, आत्मविश्वास पनि फर्कियो
तीन दिनको यस निःशुल्क आँखा शिविरले जुम्लाका सयौँ घरमा उज्यालो र आत्मविश्वास दुवै फर्काइदिएको छ।
अमृताको आँखामा फर्किएको त्यो उज्यालो अब जुम्लाका दुर्गम वनपाखा, पँधेरा र गाउँघरमा पनि आशाको किरण बनेर फैलँदैछ उज्यालो देख्ने आँखा मात्र होइन, उज्यालो जीवनको विश्वास पनि साथमा लिएर।










