२४, असोज २०८२
बाँके ।हिन्दूको महान् पर्व बडादशैंले देशभर उत्साह ल्याएजस्तै बाँकेका ग्रामीण महिलामा यसपालि व्यापारिक उत्साह र आत्मविश्वासको नयाँ चमक ल्याएको छ । दसैं अवधिभर जिल्लाका विभिन्न सामाजिक उद्यमी महिला सहकारी संस्थामार्फत दुई करोड ३८ लाख १० हजार ८१७ रुपियाँ बराबरका खसीबोका बिक्री भएको छ, जसले बाँकेलाई देशकै प्रमुख खसीबोका आपूर्तिकेन्द्रका रूपमा उभ्याएको छ।
दसैं सुरु भएदेखि असोज २० गतेसम्म जिल्लाका १४ वटा सामाजिक उद्यमी महिला सहकारी संस्था लिमिटेड मार्फत जम्मा १ हजार ३५१ वटा खसीबोका बिक्री भएका हुन् । ती खसीबोकाे जम्मा तौल ४३ हजार ५९३ किलो रहेको सहकारीहरूको तथ्यांकमा उल्लेख छ। बाँकेका गाउँगाउँमा रहेका महिलाले पालनपोषण गरेको खसीबोका देशका प्रमुख सहरहरू—काठमाडौं, पोखरा, भैरहवा, बुटवल लगायत स्थानमा पठाइएको हो।
महिला उद्यमीहरूको सामूहिक पहलमा सञ्चालन भएका यी सहकारीहरूले स्थानीय स्तरमै खसीबोका पालन, हेरचाह, खोप, आहार व्यवस्थापनदेखि बजारसम्मको सम्पूर्ण प्रक्रिया व्यवस्थित रूपमा अघि बढाएका छन्। यसले न केवल महिलाको आम्दानी बढाएको छ, बरु ग्रामीण अर्थतन्त्रमा आत्मनिर्भरता र उत्पादनमुखी सोचको संस्कार पनि बढाएको छ।
सहकारीहरूका प्रतिनिधिहरूका अनुसार यसपालि बजारमा खसीबोकाको माग उच्च रहेकाले बिक्री सहज र लाभदायक भएको हो। स्थानीय खसीबोका तौल, स्वास्थ्य अवस्था र घरेलु खुराकका कारण उच्च गुणस्तरीय ठहरिएपछि सहकारीमार्फत आएका व्यापारीहरूले उचित मूल्यमा खरिद गरेका छन्।
“हामीले सहकारीमार्फत खसीबोका संकलन, तौल र बिक्री सबैकुरा पारदर्शी बनाएका छौं,” एक सहकारीकी अध्यक्षले भनिन्, “पहिले पुरुषहरूकै हातमा हुने व्यापार अहिले महिलाले पनि गर्वका साथ गर्न थालेका छन्, यसले महिलाको आत्मविश्वास निकै बढाएको छ।”
बाँकेका सहकारीहरू कृषि तथा पशुपालनमा जोड दिँदै आएका छन्। विगतका वर्षहरूमा स्थानीय उत्पादनलाई बजारसम्म पुर्याउन कठिनाइ भए पनि यस वर्ष व्यवस्थित समूहगत प्रयासका कारण खसीबोका बिक्रीमा उल्लेख्य वृद्धि भएको हो।
स्थानीय प्रशासन र पशु सेवा कार्यालयको समन्वयमा सञ्चालित यस अभियानले बाँकेलाई पशुपालनमा अगाडि बढाउने संकेत पनि दिएको छ। कृषि र पशुपालनलाई सहकारीले समेटेर अघि बढाउँदा गाउँस्तरमै रोजगारी सिर्जना र आम्दानी बढ्ने विश्वास सहकारीकर्मीहरूले लिएका छन्।
दशैंको उत्सवका बीच बाँकेका महिलाहरूले यसरी आर्थिक सफलता हात पारेपछि स्थानीयस्तरमा सहकारी प्रणालीप्रतिको विश्वास पनि बढेको छ। परम्परागत रूपमा घरेलु काममा सीमित महिलाहरू अहिले व्यापार, व्यवस्थापन र बजार विश्लेषणमा सक्रिय देखिनु नै बाँकेको सामाजिक रूपान्तरणको संकेत हो।
यसरी हेर्दा, दशैंले यस वर्ष बाँकेका महिला उद्यमीहरूलाई आर्थिक स्वतन्त्रता र पहिचानको नयाँ रंग दिएको छ—जहाँ खसीबोका मात्र बेचेका होइनन्, आफ्नै क्षमता र परिश्रमको मूल्य पनि देशभर पठाएका छन्।